Aan het einde van de vorige eeuw presenteerde Mulock Houwer voorstellen die tot op heden relevant blijven. Eén van zijn voorstellen was bijvoorbeeld het pleidooi voor een toename van ambulante werkzaamheden met gezinnen, terwijl de residentiële zorg verminderd zou moeten worden. Desondanks zijn de uitdagingen sindsdien nauwelijks veranderd. Er is zelfs een nieuw begrip ontstaan: het "Stellaardje". Dit verwijst naar het proefschrift van Sharon Stellaard, getiteld "Boemerangbeleid", waarin zij verschillende schijnoplossingen beschreef voor knelpunten binnen de jeugdhulp. Deze schijnoplossingen waren in voorgaande decenia al in verschillende beleidsmaatregelen gepresenteerd en bleken de problemen eerder te vergroten in plaats dan te verkleinen.
Is er eigenlijk wel ruimte voor verandering in de jeugdzorg? Op deze vraag probeerde Van Yperen, orthopedagoog en expert op het gebied van de kwaliteit van het jeugdstelsel bij het Nederlands Jeugdinstituut, een antwoord te vinden. Zijn standpunt is kritisch, maar hoopvol. Van Yperen haalt hoop uit de unieke samenwerking in het kader van de Hervormingsagenda en betoogt dat dit het startpunt moet zijn voor een gedeelde verantwoordelijkheid.
Zijn kritiek richt zich op de beleidsmatige focus in de sector. Niet de hervorming zelf, maar de grote maatschappelijke jeugdvraagstukken moeten centraal staan. Denk hierbij aan het toenemend gebruik van jeugdzorg, met de onderliggende oorzaken van deze stijging, en de afname van het mentale welzijn van jongeren. Deze vragen om brede, maatschappelijke oplossingen.
Van Yperen bepleit een investering in een samenleving die gezonder, veiliger en kansrijker is om in op te groeien. Hij benadrukt dat alle betrokken partijen hieraan moeten bijdragen, met idealisme, inhoudelijke gedrevenheid en bevlogenheid om kinderen en jongeren te laten floreren. Volgens hem is het essentieel om ouders, opvoeders, kinderen en jongeren een actieve rol hierin te geven. Door een goed samenspel in de zeshoek (in plaats van de vijfhoek, zoals vermeld in de Hervormingsagenda), bijvoorbeeld voor het versterken van het ouderschap en het vergroten van de veerkracht van jongeren en gezinnen, vergroten we de kans dat het leven van veel kinderen, jongeren en gezinnen aanzienlijk wordt verbeterd en vereenvoudigd.
Benieuwd naar de gehele lezing van Tom van Yperen? Bekijk ‘m via deze link: Mulock Houwer lezing 2023 - Kan de jeugdzorg veranderen? - YouTube