Liever in de zorg dan in de kassen

Geboren in een groot tuindersgezin, was Aad voorbestemd om in de voetsporen van zijn vader te treden. Maar een toekomst in de kassen tussen de tomaten, dat zag hij niet zitten. Aad koos op zijn 16e voor de - toen nog experimentele - opleiding Verpleegkunde. Hij kwam in de klas met vrijwel alleen meisjes, wat "wel grappig was" volgens Aad. Vanaf 1979 volgde een carrière als uit het boekje, startend in de uitvoering bij Kinderpaviljoen de Primula en leefgroep de Woelwaters op de Cruquiushoeve in Vijfhuizen. Hier kon hij zijn verpleegkundige expertise goed gebruiken voor de verzorging van de (zeer) jonge bewoners met epilepsie.

Zo normaal mogelijk

Aad: “Ik merkte dat ik nog extra kennis en vaardigheden kon gebruiken en koos voor de HBO-opleiding Inrichtingswerk, wat tegenwoordig Social Work heet. De opgedane kennis bracht ik direct in de praktijk en in de uitvoering heb ik in ruim 20 jaar veel kinderen geholpen. Toen al zette ik me in voor ‘normaliseren’ bij Curium. Gewone dingen samen doen, van schoonmaken tot samen chips eten in de groep.” Aad vervolgde zijn loopbaan in managementfuncties: van groepsleider bij Curium en Jongerenopvangcentrum De Ton, tot manager bij jeugdhulporganisaties het Aloysiushuis, Maatschappij  Zandbergen en Bureau Jeugdzorg Haaglanden.

"Ik maakte vier grote veranderingen in de jeugdhulp mee." 

Ook heeft hij zich als onafhankelijk adviseur via BMC voor het jeugddomein ingezet. In jeugdhulpregio Haaglanden kon hij al zijn kennis en ervaring op beleidsniveau benutten. In de loop der jaren heeft hij het beleidsveld van jeugdhulp zien ontwikkelen en gaf hij er mede vorm aan. “Ik maakte vier grote veranderingen in de jeugdhulp mee: de invoering van de Wet op de jeugdhulpverlening, de ontwikkeling van de Centra voor Jeugd en Gezin, de invoering van de Jeugdwet en nu recent de Hervormingsagenda.”

Vraagstukken van nu zijn niet zo nieuw

Over het antwoord op de vraag welke ervaring de meeste indruk heeft gemaakt, moet Aad even nadenken. “In aanloop naar dit interview kwamen allerlei herinneringen boven. Ik realiseerde mij bijvoorbeeld dat veel van de vraagstukken waarmee we nu worstelen, jaren geleden ook al een grote rol speelden in mijn werk. Ik heb in de jaren ’80 bij de crisisopvang bij De Ton in Gouda gewerkt, een kleinschalige instelling waar ‘wegloopjongeren’ die thuis problemen hadden, terecht konden. In die tijd ontstond de nadruk op gezinsgericht of systeemgericht werken. Gelukkig wordt deze werkwijze tegenwoordig weer erkend, maar er is een periode geweest dat de aandacht veel meer naar causale verbanden van A naar B ging en streng recht-door-zee-beleid de trend was. Denk bijvoorbeeld aan de zogenaamde opvoedkampen van premier Lubbers.

Aad noemt ook de samenhang tussen GGZ en jeugdhulp. Een vraagstuk dat nu ook weer actueel is. “In de jaren ’90 werkte ik mee aan de opzet van de toegang bij de Bureau Jeugdzorg. Alles moest nog ontwikkeld worden. Aanvankelijk deden we de intake samen met de GGZ. Later is dat toch weer uit elkaar getrokken. Maar ook in mijn tijd bij Curium speelde al de vraag of de kinderen die wij behandelden echt bij de GGZ thuishoorden. Waren ze niet beter af met goede jeugdzorg?”

Drie leidende principes

In de slipstream deelt Aad ook nog een mooie herinnering uit zijn tijd bij Curium. De hele leefgroep kwam naar zijn bruiloft in Gouda. “De andere gasten keken daar wel van op. Maar wij vonden het prachtig en die kinderen natuurlijk ook!” Het is kenmerkend voor de manier waarop Aad altijd in zijn werk heeft gestaan. Gewoon helemaal zichzelf en zonder poeha. Hij vertelt lachend dat zijn no nonsens-houding hem ook nog wel eens in de problemen bracht.  “In één van de instellingen vond de directeur me veel te vrijpostig omdat ik bij een vergadering uit mijzelf koffie inschonk voor iedereen. Ik voelde me er niet echt thuis en besloot een andere werkomgeving te vinden waar ik volgens mijn drie principes kon werken: emancipatie, ontmoeting en verbinding.” Aad heeft altijd van betekenis willen zijn voor jongeren en kinderen. Emancipatie van de kinderen en jongeren en normaliseren van de hobbels die zij tegenkomen staat voorop. Hij sluit het gesprek af met zijn adagium: ‘Eén kind gered, is de wereld gered!’

In deel 2 van ons interview met Aad zoomen we in op zijn tijd bij het Programmabureau Jeugdhulp Haaglanden. Waar kijkt hij met trots op terug? Hoe ziet hij de rol van gemeenten en welk advies zou hij hen op de valreep van zijn pensioen nog willen meegeven? Je kunt het vanaf 23 september lezen in de regioverhalen op onze website.

Een bijdrage van het Programmabureau Jeugdhulp Haaglanden